Opowieść o Internecie

Opowieść o Internecie powinno się rozpocząć od dnia 4 października 1957, gdy cały świat obiegła niezwykła wiadomość: Rosjanie wystrzelili w kosmos pierwszego sztucznego satelitę Sputnik 1. Wiadomość ta zaskoczyła nawet ówczesnego prezydenta USA Eisenhowera. Wezwał on do siebie Sekretarza Obrony Neila McElroya i polecił mu podjąć takie działania, aby nigdy więcej nie zdarzyło się, iż jakikolwiek kraj na świecie wyprzedzałby USA w osiągnięciach technologicznych. W wyniku tej rozmowy nastąpiło powołanie ARPA - organizacji, która miała pozwolić rządowi USA przejąć kontrolę nad rozwojem wysoko zaawansowanych technologii. Ogromne środki finansowe zostały skierowane na rozwój nauki i rozpoczął się kosmiczny wyścig. Jednym z produktów tego wyścigu był Internet.

W 1966 roku szefem komputerowego projektu ARPA był Bob Taylor. To w jego głowie zrodziła się myśl, która zaowocowała narodzinami Internetu. ARPA miało do swojej dyspozycji komputery największych uniwersyteckich ośrodków obliczeniowych w USA. Taylorowi nie podobało się to, że każdy z komputerów powtarza tę samą cześć przetwarzania danych i budżet ARPA musi pokrywać koszty wykonania tej samej pracy w kilku ośrodkach obliczeniowych. Jego myśli biegły w tym kierunku, aby każdy z ośrodków mógł korzystać z danych opracowanych przez inny ośrodek. Wówczas czas obliczeń, czas wykorzystania komputerów byłby krótszy, tańszy czyli bardziej ekonomiczny. Trzeba dodać, że w tamtych czas komputery nie przypominały urządzeń jakie znamy dzisiaj. Jeden komputer to był komplet różnych urządzeń: konsol, pulpitów operatorskich, szaf z nośnikami pamięci taśmowej, perforatorów i dziurkarek do przygotowywania danych, maszyn do drukowania. Zajmował pomieszczenia wielkości kilku dużych apartamentów i obsługiwany był przez zespół ludzi. Taylor przedstawił pomysł swojemu szefowi Charliemu Herzfeldowi, a ten wydał mu się ta tyle interesujący, że dał mu do dyspozycji 1 mln. dolarów na stworzenie sieci łączącej 4 komputery, na których dotychczas ARPA prowadziło obliczenia.

Szefem projektu sieci komputerowej został Larry Roberts, który dotychczas pracował w Lincoln Laboratory w Massachusetts Institute of Technology realizując zadania ARPA. Zadaniem Larrego było wymyślenie jak zbudować sieć komputerową i spowodować, żeby działała. Nie było to łatwe zadanie, ponieważ w tamtych czasach nie było wspólnej technologii, na której funkcjonowały komputery. Działały według różnych zasad, na różnych programach bazujących na różnych językach programowania. Oprócz fizycznego połączenia komputerów największym problemem było spowodowanie, aby takie komputery porozumiały się i potrafiły interpretować dane przetworzone przez inny komputer. Zadaniem numer jeden Larrego Robertsa było stworzenie urządzenia - mniejszego komputera, które będzie pełniło rolę tłumacza pomiędzy komputerami działającymi w różnych systemach. Autorem tego pomysłu był Wes Clark. Urządzenie to nazwano IMP. Wykonanie IMP zlecono małej firmie komputerowej BBN.

Wielu ludzi było zaangażowanych realizację tego projektu. W zespole Larrego Robertsa był m. in. Frank Heart, Vint Ceref, Stive Crocker. Dzięki ich sile umysłu powstał Internet. Kiedy 16 czerwca 1969 Neil Amstrong stawiał pierwszy krok na Księżycu, a oczy prawie całego świata skierowane były w ekrany telewizorów na transmisję telewizyjną z tego wydarzenia, zespół Robertsa odebrał przesyłkę od BBN. Gotowi byli do zrobienia kolejnego kroku, który będzie milowym dla rozwoju nowej technologii. Rozmiary IMP zaskoczyły wszystkich członków zespołu. Okazało się, że jest bardzo małe i lekkie, oczywiście w odniesieniu do rozmiarów ówczesnego sprzętu komputerowego. Ważyło zaledwie 500kg i było wielkości lodówki. Zainstalowanie IMP zajęło im kilka godzin, ale osiągnęli sukces. Nowe urządzenie podjęło współpracę z głównym komputerem. 1 października 1969 udało się połączyć poprzez IMP i linię telefoniczną dwa główne komputery (hosty) i odbył się historyczny przekaz danych z komputera Uniwersytetu Kalifornia w Los Angeles do komputera Stanford Research Institute.

W 1972 roku w ARPAnecie było już 12 komputerów. w 1973 roku sieć została zaprezentowana publicznie w hotelu Hilton w Waszyngtonie. Do współpracy zostali zaproszeni ludzie, którzy z tej sieci korzystali od dawna. W jednym z zademonstrowanych przykładów na komputerze w Waszyngtonie uruchomiono program, który spowodował wydrukowanie tekstu w Los Angeles. Zademonstrowane zostały gry sieciowe. Użytkownicy komputerów oddalonych od siebie tysiące kilometrów grali wspólnie w grę. Zaprezentowano zdalne sterowanie "mechanicznym pająkiem", który bezbłędnie prowadzony był pomiędzy przeszkodami. Pokaz wywołał zachwyt i ogromne zainteresowanie siecią komputerową.
Kolejny krok w tworzeniu Internetu to stworzenie sieci sieci, czyli połączenie conajmniej dwóch sieci za pomocą urządzenia podobnego IPM, tak aby współpracowały ze sobą i wymieniały między sobą dane.

W 1973 roku po raz pierwszy wykorzystano sieć do przesłania wiadomości. Ray Tomlinson był pierwszą osobą, która wysłała e-mail poprzez ARPAnet. Był inżynierem zatrudnionym w firmie BBN, której komputer był włączony w sieć ARPAnet. Napisał program, który pozwalał na przesyłanie wiadomości pomiędzy komputerami i dawał odpowiedź zwrotną, że wiadomość dotarła do miejsca przeznaczenia. Od tej chwili każdy użytkownik korzystający z ARPAnetu miał skrzynkę mailową i mógł wysyłać wiadomości do innych użytkowników. Tomlinson był tym, który wymyślił znak @ - "at", czy po polsku "małpa", które do tej pory używane są w adresach mailowych. Dlaczego akurat @? Tomlinson odpowiedział: "Nie ma nazwiska, w którym używany byłaby ten znak".

Do rozwoju Internetu przyczyniło się jeszcze 2 ludzi: Ed Roberts i Bill Gates. Pierwszy zaczął produkować Altair - mały komputer, który stał się przełomem w używaniu komputerów. Stał się pierwszym komputerem do domowego użytku, Natomiast Bill Gates stworzył program, który te komputery ożywił. Bill Gates jest twórcą microsoftu - oprogramowania do małych komputerów. Kolejny krok to komputery Apple, które zaprojektował Stave Wozniak. Ten utalentowany, polskiego pochodzenia konstruktor jako zasadę przyjął, że tam gdzie w komputerze do tej pory użyto dwa chipy, on użyje jeden. Chciał zbudować komputer z jak najmniejszej liczby części. W 1977 roku Apple II zaprojektowany przez Steva zmienił świat. Komputery trafiły pod "strzechy".

W 1980 roku Tim Bearns-Lee zatrudniony w szwajcarskim centrum badawczy CERN zajmujący się badaniem materii napisał program, który nazwał "Enquire Within" od nazwy poradnika domowego wydanego w 1856 roku. Poradnik zawierał rady typu: "Jak wywabiać plamy krwi z białej koszuli?". Program Tima zorganizował informacje w taki sam sposób, jak Poradnik miał zorganizowaną treść. Tworzył połączenia (linki) pomiędzy tematami. Informacje zorganizowane przez program nie musiały być odtwarzane sekwencyjnie. Dzięki linkom można było przemieszczać się po treści dokumentów odnajdując podobne wątki i odwołania do innych tematów. Był to program do tworzenia dobrze nam dzisiaj znanego hipertekstu. Był to początek World Wide Web, czyli stron www. Naukowcy w CERN zaczęli używać hiperteksu w 1990 roku, a rok później umieszczony został w Internecie jako bezpłatny program do publicznego użytku.

Ważną datą w rozwoju Internetu był rok 1992 r. kiedy to prezydent Bush podpisał ustawę, która pozwalała na komercyjne użytkowanie Internetu. Możliwość osiągania zysków stała się kołem zamachowym dla jego rozwoju. W tym samym roku Marc Anderson stworzył program Mosaic, który pozwolił na swobodne oglądanie stron www zawierających obrazki. Pół roku od jego powstania korzystało z niego 2 mln internautów. Dwa lata później zespół ludzi pracujących pod kierunkiem Marca Andersona stworzył nowy program Nescape Navigator, który obsługiwał nowy standard stron pisanych w kodzie HTML. W kilka tygodni po jego napisaniu i umieszczeniu w sieci korzystało z niego ponad milion osób, a w rok później było ich już więcej niż 10 mln.

Liczba stron internetowych zaczęła rosnąć w niesamowitym tempie. Problemem stało się ich wyszukiwanie. Wyszukiwarka AltaVista po wpisaniu hasła "Pamela Anderson" błyskawicznie wyszukiwała 150 mln. stron z informacjami na temat aktorki. Było to wyszukiwanie mechaniczne odbywające się po słowach kluczowych, które nie miało nic wspólnego z oceną jakości tych stron. Wyszukiwarka Yachoo! stanowiła inny standard. Informacje wyszukiwane były przez ludzi i kwalifikowne do jednej z 14 kategorii: Art, Bussiness, Computers & Internet, Education, Entertainment, Goverment, News, Sports, Science, Society & Culture. Twórcami Yachoo! byli Jerry Yang i Dave Filo. Pierwszy miał 20 lat, drugi był kilka lat starszy. Strony www to było ich hobby. Zajmowali się wyszukiwaniem dobrych stron, klasyfikowaniem i opisywaniem ich. Stworzyli przewodnik, który stał się bardzo popularny wśród użytkowników sieci Uniwersytetu Stanford, gdzie jeden studiował, a drugi prowadził zajęcia ze studentami.

Początkowo ich przewodnik miał nazwę "David and Jerry's Guide". Otrzymywali mnóstwo maili od innych użytkowników, którzy polecali im wyszukane strony. Ich przewodnik stał się jedną z najbardziej popularnych wyszukiwarek internetowych w tamtych latach. Z czasem ilość pojawiających się stron zmusiła ich do założenia własnej firmy. Od 1995 roku zaczęli zatrudniać ludzi, którzy serfowali, opisywali i klasyfikowali strony. Strona Yachoo! miała codziennie kilka milionów odwiedzających. Z czasem Yahoo! stało się elektroniczną gazetą, kanałem komputerowo-telewizyjnym. Wartośc Yahoo! w lutym 1996 roku wynosiła 850 mln. dolarów.

Na koniec jeden z ostatnich etapów rozwoju Internetu. 15 stycznia 2001 roku powstała Wikipedia - wielojęzyczny projekt internetowej encyklopedii działającej na zasadzie otwartej treści, ale o tyn będzie w następnym artykule.

Anna Marciniak na podstawie "The story of the Internet" - Stephan Bryant, Pearson Education Limited, wydanie II 2000.